۱ـ۱ـ مقدمه
با توجه به پیشرفتهای فناوری روزمره و شتابان, جوامع به جوامعی مبتنی بر دانش و آگاهی تبدیل شدهاند. توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به مؤسسات و سازمانها این امکان را میدهد که فعالیتهای تجاری و مبادلات خود را با سرعت و انعطافپذیری انجام دهند.
در قرن بیست و یکم فناوری اطلاعاتی و ارتباطی با سرعت بیشتر پیشرفت و توسعه خواهد کرد. پیشرفتهای به وجود آمده در فناوری اطلاعات و ارتباطات در اواخر قرن بیستم باعث شکلگیری تجارت الکترونیکی شده است. تجارت الکترونیکی انقلابی عظیم در شیوه تجارت و کسب و کار به وجود آورده است.
تجارت الکترونیکی و به تعبیر وسیعتر کسب و کار الکترونیکی شیوه و نحوه زندگی کردن انسانها را نیز متحول میسازد. کشورهای پیشرفته چندین سال است که تجارت الکترونیکی را آغاز کردهاند و کم کم مسائل و مشکلات آن را تجربه کردهاند بنابراین تا حدودی بسترهای فناوری, قانونی و سرمایههای انسانی و مادی لازم برای توسعه و گسترش آن را فراهم ساختهاند و در آستانه تحول اساسی و کامل در شیوه کسب و کار و زندگی هستند, که در آن به میزان وسیع از فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده خواهد شد.
علاوه بر کشورهای پیشرفته, کشورهای در حال توسعه نیز به منظور ایجاد زیرساختها و بسترهای لازم برای تجارت الکترونیکی, در حال برنامهریزی و تلاش هستند. در کشور ما هم تلاشهای پراکندهای صورت گرفته است, ولی این تلاشها تاکنون اثربخش نبوده است زیرا از یک طرف از انسجام و یکپارچگی لازم برخوردار نمیباشد و از طرف دیگر فاقد سرعت مناسب هستند.
از آنجا که هدف غایی کتاب حاضر بسترسازی برای گسترش تجارت الکترونیکی و کسب و کار الکترونیکی در ایران میباشد در این فصل در خصوص تجارت الکترونیکی بحث و بررسی به عمل میآید. هدف از ارائه این فصل آشنایی با ابعاد و زیرساختهای تجارت الکترونیکی و تبیین نقش و جایگاه انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی در آن میباشد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
پیشگفتار
فصل اول : تجارت الکترونیکی
۱ـ۱ـ مقدمه
۲ـ۱ـ مفهوم تجارت الکترونیکی
۳ـ۱ـ تاریخچه تجارت الکترونیکی
۴ـ۱ـ مزایای ایجاد تجارت الکترونیکی
۵ـ۱ـ معایب تجارت الکترونیکی
۶ـ۱ـ مراحل تجارت الکترونیکی
۷ـ۱ـ مدلهای تجارت الکترونیکی
۸ـ۱ـ عواملی که باعث شتاب تجارت الکترونیکی شدهاند
۹ـ۱ـ تجارب کشورها در خصوص تجارت الکترونیکی
۱۰ـ۱ـ اثرات تجارت الکترونیکی بر کشورهای در حال توسعه
۱۱ـ۱ـ محدودیتهای رشد تجارت الکترونیکی در کشورهای در حال توسعه
۱۲ـ۱ـ عوامل مؤثر در گسترش تجارت الکترونیکی
۱۳ـ۱ـ جایگاه تجارت الکترونیکی در ایران
فصل دوم : انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی
۱ـ۲ـ مقدمه
۲ـ۲ـ پول و نقش آن در تجارت
۱ـ۲ـ۲ـ نقشهای اساسی پول
۲ـ۲ـ۲ـ ویژگیهای مطلوب پول
۳ـ۲ـ۲ـ انواع تقسیمبندی پول
۳ـ۲ـ چگونگی پیدایش نظام بانکداری در جهان و سیر تکاملی آن
۱ـ۳ـ۲ـ تاریخچه و چگونگی پیدایش بانکداری
۲ـ۳ـ۲ـ تاریخچه پیدایش بانکداری الکترونیکی
۳ـ۳ـ۲ـ مقایسه بانکداری سنتی و بانکداری الکترونیکی
۴ـ۲ـ انتقال الکترونیکی وجوه
۱ـ۴ـ۲ـ مقدمه
۲ـ۴ـ۲ـ مفهوم انتقال الکترونیکی وجوه (EFT)
۳ـ۴ـ۲ـ اهمیت و جایگاه EFT
۴ـ۴ـ۲ـ مزایای بکارگیری انتقال الکترونیکی وجوه
۵ـ۴ـ۲ـ نحوه عملکرد انتقال الکترونیکی وجوه
۶ـ۴ـ۲ـ انواع سیستمهای انتقال الکترونیکی وجوه
۷ـ۴ـ۲ـ معماری سیستمهای پرداخت الکترونیکی
۵ـ۲ـ سوئیفت (SWIFT)
۱ـ۵ـ۲ـ مقدمه
۲ـ۵ـ۲ـ تعریف سوئیفت
۳ـ۵ـ۲ـ تاریخچه سوئیفت
۴ـ۵ـ۲ـ مزایای سوئیفت
۵ـ۵ـ۲ـ کاربرد سوئیفت
۶ـ۵ـ۲ـ مکانیزم عمل سوئیفت
۶ـ۲ـ کارتهای بانکی
۱ـ۶ـ۲ـ مفهوم کارتهای بانکی
۲ـ۶ـ۲ـ تاریخچه کارتهای بانکی
۳ـ۶ـ۲ـ مزایای کارتهای بانکی
۴ـ۶ـ۲ـ انواع کارتهای بانکی
۵ـ۶ـ۲ـ مکانیزم عمل کارتهای بانکی
۶ـ۶ـ۲ـ الزامات و تجهیزات سیستم مدیریت کارت
۷ـ۶ـ۲ـ مسائل و مشکلات کارتها
۷ـ۲ـ پول الکترونیکی
۱ـ۷ـ۲ـ مقدمه
۲ـ۷ـ۲ـ تعریف پول الکترونیکی
۳ـ۷ـ۲ـ اهمیت و مزایای پول الکترونیکی
۴ـ۷ـ۲ـ انواع پول الکترونیکی
۵ـ۷ـ۲ـ معایب و پیامدهای منفی پول الکترونیکی
۸ـ۲ـ پرداخت الکترونیکی صورتحسابها
۱ـ۸ـ۲ـ مقدمه
۲ـ۸ـ۲ـ تعریف پرداخت الکترونیکی صورت حسابها
۳ـ۸ـ۲ـ اهمیت پرداخت الکترونیکی صورت حسابها
۴ـ۸ـ۲ـ فرآیند پرداخت الکترونیکی صورت حسابها
۵ـ۸ـ۲ـ مزایای پرداخت الکترونیکی صورت حسابها
۹ـ۲ـ امنیت در سیستمهای الکترونیکی انتقال وجوه
۱ـ۹ـ۲ـ مقدمه
۲ـ۹ـ۲ـ مفهوم امنیت
۳ـ۹ـ۲ـ مسائل مربوط به امنیت
۴ـ۹ـ۲ـ فناوریهای امنیت اطلاعات
فصل سوم : انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی و موانع گسترش آن در ایران
۱ـ۳ـ مقدمه
۲ـ۳ـ بانکداری الکترونیکی در ایران
۳ـ۳ـ مشکلات و موانع گسترش انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی در ایران
۱ـ۳ـ۳ـ مشکلات مربوط به زیرساختهای اساسی
۲ـ۳ـ۳ـ کمبود سرمایههای انسانی مناسب برای انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
۳ـ۳ـ۳ـ موانع قانونی کاربرد انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
۴ـ۳ـ۳ـ موانع اقتصادی گسترش و توسعه انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
۵ـ۳ـ۳ـ موانع فرهنگی ـ اجتماعی گسترش و توسعه انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
۶ـ۳ـ۳ـ موانع سیاسی گسترش و توسعه انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
۷ـ۳ـ۳ـ موانع مربوط به مقاومت کارکنان و مدیران بانکها در مقابل تغییر حرکت از بانکداری سنتی به بانکداری الکترونیکی
۸ـ۳ـ۳ـ مشکلات مربوط به نظام مدیریتی حاکم بر بانکهای کشور
۹ـ۳ـ۳ـ سنتی بودن سیستمهای اطلاعاتی و ارتباطی سازمانها و مؤسسات دولتی و بخش خصوصی در ایران
۱۰ـ۳ـ۳ـ دولتی بودن بانکهای کشور و وضعیت غیررقابتی بودن آنها
۱۱ـ۳ـ۳ـ مشکلات امنیتی
۱۲ـ۳ـ۳ـ اثرات ناشی از تحریم اقتصادی آمریکا
فصل چهارم : راههای گسترش و توسعه بانکداری الکترونیکی در ایران
۱ـ۴ـ مقدمه
۲ـ۴ـ برنامه راهبردی تحول در نظام بانکداری جمهوری اسلامی ایران
۳ـ۴ـ نقش وظایف بانک مرکزی در برنامه تحول در نظام بانکداری جمهوری اسلامی
۴ـ۴ـ شیوه ایجاد تحول در یک بانک
ضمیمه: تعریف واژههای کلیدی
فهرست منابع فارسی
۱ـ اباذری, فرشید, ”پول الکترونیکی و سیستمهای پرداختکننده اینترنتی“, پردازشگر, شماره ۹, سال دوم.
۲ـ ابراهیمی, صفر و بختیاری, محمد, ”دولت الکترونیکی“, مجموعه مقالات همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی, کیش, ۱۳ـ۱۱ اردیبهشت ماه ۱۳۸۰٫
۳ـ ابلنسکی, نیک, مترجم: شریفی, منصور, ”مهندسی مجدد و مدیریت دگرگونسازی سازمانها“, نشر آروین, تهران ۱۳۷۴٫
۴ـ احتشامی اکبری, کاملیا, ”تجارت الکترونیکی“ صنعت و مطبوعات, دی و بهمن ۱۳۷۶,
ص ۲۵ـ۲۳٫
۵ـ اذعانی, فاطمه, ”برقراری امنیت در سیستمهای انتقال الکترونیکی پول“, اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران, سال ۱۳۷۹, صفحات ۱۹۶ـ۱۶۷٫
۶ـ اشعمی, محمدصادق و شیخانی, سعید, ”کارتهای بانکی و چگونگی کاربرد آنها در جمهوری اسلامی ایران“, مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی, سال ۱۳۷۷٫
۷ـ اشفعی, محمدصادق, ”پول الکترونیکی در قرن بیست و یکم“, تدبیر شماره ۵۶, مهر ماه ۷۴٫
۸ـ باجاج, ک.ک. و ناگ, دبجانی, مترجم: بهنام مجتهدی, دکتر ایرج, ”از مبادله الکترونیکی اطلاعات تا تجارت الکترونیکی“, مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی, تهران, ۱۳۷۶٫
نظرات شما عزیزان: